Güvenilir bir VPN seçmek artık sadece “no-logs” yazan reklamlara bakarak yapılacak bir iş değil. Gerçek şeffaflık; bağımsız denetim raporları, düzenli şeffaflık açıklamaları, hatta bazı servislerin mahkeme ve polis baskınlarında bile kullanıcı verisi verememiş olmasıyla ölçülüyor. Bu rehber, gerçekten kanıt sunan VPN’leri ayırabilmeniz için hazırlandı.
VPN kullanımı dünya genelinde hızla artarken, pazarlama dilinin ötesine geçip hangi servise gerçekten güvenebileceğimizi anlamak her zamankinden daha önemli. “No-Logs”, “Asla veri tutmuyoruz”, “Tam gizlilik” gibi iddialar artık her VPN’in standart sloganı haline geldi. Fakat bunların kaçı gerçekten kanıtlanmış durumda?
Bir VPN’in güvenilirliğini anlamak için artık reklam metni yetmiyor; somut kanıt gerekiyor:
-
Düzenli yayınlanan şeffaflık raporları,
-
Bağımsız şirketlerce yapılan no-logs denetimleri,
-
Güvenlik testleri,
-
Polis baskınları veya mahkeme taleplerine rağmen veri verememiş olmak,
-
Teknik olarak veri tutmayı imkânsız kılan RAM-only altyapılar…
Bu rehber, popüler VPN’lerin arkasındaki gerçek kanıtları inceleyerek kime, ne kadar güvenebileceğinizi anlamanız için oluşturuldu. Eğer amacınız yalnızca yasaklı bir siteye girmek değil; gerçekten gizliliğinizi korumak, iz bırakmamak ve ne kullandığınıza emin olmaksa, doğru yerdesiniz. Aşağıdaki tabloda yer alan VPN servisleri de bu noktada işinizi fazlasıyla kolaylaştıracak.
Neden “VPN Güvenilirliği” Artık Sadece Reklam Metnine Bırakılamaz?
VPN pazarı son yıllarda çok büyüdü ve neredeyse her servis kendini “tamamen güvenli”, “no-logs”, “100% gizlilik” gibi ifadelerle tanıtıyor. Ancak bu iddiaların çoğu pazarlama dilinin ötesine geçmiyor. Bir VPN gerçekten güvenlidir diyebilmek için, artık yalnızca vaatlere değil, somut kanıtlara bakmak zorundayız.
Aşağıdaki maddeler, neden reklam söylemlerinin yeterli olmadığını ve kullanıcıların daha dikkatli olması gerektiğini gösteriyor:
-
“No-Logs” demek kolay, ispatlamak zor:
Denetim yoksa, log tutulmadığını kanıtlayacak hiçbir şey yok. Bu yüzden bağımsız audit’ler kritik hâle geldi. -
Yanlış VPN seçmek ciddi riskler getiriyor:
Sahte veya ücretsiz birçok VPN; verilerinizi toplayabilir, satabilir veya cihazınıza zararlı yazılım bulaştırabilir. -
Türkiye’de VPN kullanımı daha hassas bir konu:
Erişim kısıtlamaları, kamusal Wi-Fi riskleri ve dönemsel sosyal medya yavaşlatmaları, gizlilik konusunda ekstra bilinç gerektiriyor.
Bir VPN’in Güvenilirliğini Anlamak İçin Bakman Gereken 5 Tür Kanıt
Bir VPN’in gerçekten güvenilir olup olmadığını anlamak için pazarlama metinlerine değil, servislerin arkasında bıraktığı kanıtlara bakmak gerekir. Bu kanıtlar hem teknik tarafta hem de şirket politikalarında şeffaflığı ortaya koyar. Kullanıcı verisinin nasıl işlendiği, hangi taleplere nasıl yanıt verildiği veya bir VPN’in bağımsız olarak denetlenip denetlenmediği, gerçek güvenilirlik düzeyini belirler.
Aşağıdaki beş ana kanıt türü, bir VPN’in iddialarını doğrulamak için en sağlam ölçütlerdir:
-
Şeffaflık Raporları (Transparency Reports)
Devlet talepleri, mahkeme istekleri ve bu taleplere verilen yanıtlar açıkça paylaşılır. Düzenli yayınlanması güçlü bir güven göstergesidir. -
Bağımsız Audit (Denetim) Raporları
Deloitte, PwC veya Cure53 gibi şirketlerin yaptığı no-logs ve güvenlik denetimleri; VPN’in veri tutmadığını veya sistemlerinin açıklarını doğrular. -
Mahkeme Dosyaları, Polis Baskınları ve El Konulan Sunucular
Bir VPN’e el konulduğunda veya bir dava süreci yaşandığında log bulunamaması, teoride değil gerçek hayatta kanıtlanmış bir no-logs durumu ortaya koyar. -
Teknik Mimarinin Güvenliği (RAM-only, Open Source, Hesapsız Model)
RAM-only sunucular veri tutmayı teknik olarak imkânsız kılar. Açık kaynak uygulamalar kodun incelenmesini sağlar. Mullvad tarzı hesapsız modeller gizlilik seviyesini yükseltir. -
Şirket Yapısı ve Sahiplik
VPN’i hangi şirketin yönettiği, geçmişi ve iş modeli önemlidir. Bazı holdinglerin geçmişte adware geçmişi olması, kullanıcıların ekstra dikkatli olmasını gerektirir.
Popüler VPN’lerin Kanıt Karnesi – Kim Ne Kadar Şeffaf ve Denetlenmiş?
Aşağıdaki incelemeler, her bir VPN’in sunduğu kanıt türlerini net şekilde görmen için hazırlanmıştır. Reklam söylemlerinin dışında; şeffaflık raporları, audit sonuçları, teknik yapı ve gerçek hayatta test edilmiş durumlar üzerinden bir güven karnesi ortaya koyuyor.
-
ExpressVPN
ExpressVPN uzun yıllardır güvenlik konusunda güçlü bir pozisyona sahip. Teknik altyapısı RAM-only olarak yeniden tasarlandı ve bağımsız denetimler düzenli hâle geldi.
Türkiye’de yaşanan sunucu el koyma olayı, servisin “log tutmama” iddiasını gerçek hayatta doğrulayan en güçlü örneklerden biri. 2017’de Türkiye’de yürütülen bir suikast soruşturması kapsamında, şüphelinin ExpressVPN kullandığı tespit edildi. Yetkililer, ExpressVPN’in Türkiye’deki fiziksel bir sunucusuna el koyarak adli inceleme yaptı. Amaç kullanıcının bağlantı kayıtlarını, trafik metadata’sını veya herhangi bir iz bırakıp bırakmadığını görmekti. Ancak sunucuda hiçbir log, kullanıcı bilgisi veya bağlantı izi bulunamadığı resmi olarak açıklandı. Bu, ExpressVPN’in no-logs politikasının fiziksel erişim sağlandığında bile geçerli olduğunu kanıtlayan çok güçlü bir örnektir.-
Düzenli şeffaflık raporları yayımlıyor.
-
KPMG, Cure53 ve Praetorian tarafından audit edildi.
-
Türkiye’de el konulan sunucuda kullanıcı verisi bulunamadı.
-
RAM-only altyapı kullanıyor.
-
Eksi yön: Kape Technologies tarafından satın alınmış olması bazı kullanıcılar için soru işareti yaratıyor.
-
-
NordVPN
NordVPN, sektörde en fazla bağımsız no-logs denetimi yaptıran VPN olarak öne çıkıyor. PwC ve Deloitte tarafından yapılan denetimler yıllara yayılıyor.
2018’de Finlandiya’daki bir veri merkezinde, zayıf bir uzaktan yönetim paneli nedeniyle NordVPN sunucularından biri yetkisiz erişime uğradı. Olay ilk duyulduğunda olumsuz görünse de teknik inceleme sonucunda sunucuda hiçbir kullanıcı log’u, bağlantı kaydı veya trafik izi bulunmadığı ortaya çıktı. Saldırgan yalnızca bazı yapılandırma dosyalarına erişebilmişti. NordVPN bu olaydan sonra tüm altyapısını RAM-only mimariye geçirerek ve global bir denetim programı başlatarak güvenliği önemli ölçüde artırdı. Bu olay bugün “dolaylı olarak no-logs politikasını doğrulayan” vakalardan biri kabul edilir.-
PwC ve Deloitte tarafından tekrar eden no-logs audit’leri.
-
Finlandiya sunucu olayı sonrası hiçbir kullanıcı verisi ortaya çıkmadı.
-
RAM-only sunuculara geçen ilk büyük sağlayıcılardan biri.
-
Geniş şeffaflık politikası mevcut.
-
Eksi yön: Eski breach olayı hâlâ tartışma konusu.
-
-
ProtonVPN
Proton’un en büyük gücü, İsviçre’deki yasal altyapı ve tam şeffaflık yaklaşımı. Proton ekosisteminin (Mail, Drive vb.) güvenilir marka algısı VPN tarafına da yansıyor.-
Securitum tarafından yıllık no-logs denetimleri.
-
Ayrıntılı şeffaflık raporları bulunuyor.
-
Proton’un tüm istemcileri açık kaynak.
-
İsviçre’de faaliyet göstermesi ekstra güven katıyor.
-
Eksi yön: Mahkeme/polis baskını gibi dramatik bir “gerçek hayat kanıtı” daha az.
-
-
Surfshark
Surfshark genç bir VPN olmasına rağmen denetim tarafında çok agresif ilerliyor. Hem güvenlik hem no-logs tarafında güçlü kanıtlar sunuyor.-
Deloitte no-logs audit’i.
-
Cure53 güvenlik testleri.
-
Şeffaflık raporu + warrant canary düzenli güncelleniyor.
-
Nord Security çatısı altında olması teknik uyumu güçlendiriyor.
-
Eksi yön: Hollanda yargı bölgesi bazı kullanıcılar için soru işareti.
-
-
CyberGhost
CyberGhost, sektörde şeffaflık raporlarını en istikrarlı şekilde yayınlayan VPN’lerden biri. Son yıllarda denetimlerle güvenilirliğini güçlendirdi.-
Çok eskiye dayanan şeffaflık raporu geleneği.
-
Deloitte no-logs denetimi mevcut.
-
Geniş uygulama ekosistemi ve güçlü sunucu yapısı.
-
Eksi yön: Kape şirket grubuna dahil.
-
-
Private Internet Access (PIA)
PIA’nın en büyük gücü, no-logs politikasının bizzat mahkemede doğrulanmış olmasıdır.
2016 ve 2018’de ABD federal mahkemelerinde PIA’dan kullanıcı log’ları talep edildi. Şirket “hiçbir veri tutmadıkları” için bilgi veremeyeceklerini açıkladı ve bu durum resmi tutanaklara geçti. Her iki davada da mahkeme PIA’nın gerçekten kullanıcı verisi saklamadığını doğruladı. Sektörde mahkeme kayıtlarıyla kanıtlanmış çok az VPN vardır — PIA bunlardan biridir.-
ABD mahkemelerinde log istenmesine rağmen veri sunamadı.
-
Deloitte no-logs denetimi politikayı doğruluyor.
-
Açık kaynak uygulamalar sunuyor.
-
Düzenli şeffaflık raporları var.
-
Eksi yön: Kape bünyesinde olması bazı kullanıcılarda soru işareti.
-
-
Mullvad
Mullvad gizlilik topluluklarının en çok saygı duyduğu VPN’lerden biridir. Çünkü sunduğu gizlilik sözünü gerçek dünyada da kanıtlamıştır.
2023’te İsveç polisi, Mullvad’ın ofisine müşteri bilgilerine ulaşmak amacıyla arama yapmak için baskın düzenledi. Polis doğrudan sistemlere erişmek istedi; Mullvad ise “biz hesap, e-posta, log, IP bilgisi tutmuyoruz” dedi. Polis sistemleri incelediğinde gerçekten hiçbir müşteri verisine ulaşılamadı. Şirket, olayın tüm detaylarını blogunda paylaştı ve sunucularında kullanıcıya dair hiçbir bilginin bulunmadığını kesin şekilde doğruladı.-
Hesapsız model: yalnızca rastgele hesap numarası.
-
İsveç polis baskınında sıfır müşteri verisi çıktı.
-
Minimalist ve açık kaynak altyapı.
-
Eksi yön: Streaming konusunda zayıf.
-
-
IVPN
IVPN küçük bir oyuncu olmasına rağmen aşırı şeffaf çalışmasıyla bilinir.-
Çok ayrıntılı şeffaflık raporları.
-
Altyapı audit’leri mevcut.
-
Minimalist, gizlilik odaklı mimari.
-
Eksi yön: Özellik seti geniş kullanıcı kitlesine göre sınırlı.
-
VPN Tercihinde Son Adım: Kanıtlara Dayalı Seçim Yapmak
Güvenilir bir VPN seçmek bugün, yalnızca hız testlerine bakıp en ucuz seçeneği almakla çözülebilecek bir konu değil. Gerçek gizlilik, ancak şeffaflık raporları, bağımsız audit’ler, RAM-only altyapı, açık kaynak uygulamalar ve gerekirse mahkeme veya polis baskını gibi gerçek dünya testlerinden geçen servislerle sağlanabiliyor.
Bu rehberde yer alan örnekler de gösteriyor ki bir VPN’in “no-logs” demesi artık hiçbir anlam taşımıyor; önemli olan bu iddiayı hangi somut kanıtlarla desteklediği. Kanıt sunan servisler, reklam söylemleriyle değil, teknik mimarileri ve geçmişleriyle güven veriyor.
Artık bir VPN seçerken sorgulaman gereken şeyler çok daha net:
Gerçekten log tutmayan bir mimari mi kullanıyor? Denetimleri güncel mi? Şeffaflık raporları açık mı? Olası bir baskın veya mahkeme talebinde veri veremeyecek kadar temiz bir altyapıya sahip mi?
Bu yaklaşımla hareket ettiğinizde, ister günlük kullanım ister daha hassas iletişim olsun, dijital dünyada çok daha kontrollü ve güvenli bir şekilde var olabilirsiniz.
